नेवाः पत्रकार राष्ट्रिय दबूका अध्यक्ष नृपेन्द्रलाल श्रेष्ठले मातृभाषाको पत्रकारिता र समावेशी पत्रकारितालाई विकास गर्नुपर्नेमा जोड दिनुभयो । तत्कालीन जहानियाँ राणा शासनकालमा अभिव्यक्ति स्वतन्त्रता नभएको अवस्थामा पनि धर्मादित्य धर्माचार्यले ठूलो आँट गरेर नेपालभाषामा पत्रकारिता सुरुआत गर्नुभएको तथ्य समेत स्मरण गर्नुभयो । नेपालमा बोलिने आदिवासी जनजाति मध्येकै प्रथम मातृभाषी पत्रकार धर्मादित्य धर्माचार्यको नाउँमा आगामी वर्ष १ सय वर्ष पूरा हुने अवसरमा विभिन्न कार्यक्रम आयोजना गर्ने योजना समेत सुनाउनु भयो । नेवाः पत्रकार राष्ट्रिय दबूले विभिन्न कार्यक्रमको आयोजना गरी मनाइने धर्मादित्य शताब्दी वर्षमा प्रेस काउन्सिलको पनि सहकार्य हुने विश्वास व्यक्त गर्नुभयो । कार्यक्रममा पत्रकार राष्ट्रिय दबूका अध्यक्ष नृपेन्द्रलाल श्रेष्ठले धर्मादित्य धर्माचार्यलाई राज्यस्तरबाट मान्यता दिलाउन हुलाक टिकट प्रकाशन गर्न, उनको सालिक राख्न, धर्मादित्य सञ्चार प्रतिष्ठान खोल्न काउन्सिलको ध्यानाकर्षण गर्नुभयो ।
प्रेस काउन्सिल नेपालका अध्यक्ष बालकृष्ण बस्नेतले मातृभाषा पत्रकारिताको विकास हुन सके सबैखाले मातृभाषाको संरक्षणमा सहयोग पुग्ने बताउनुभएको छ । अन्तर्राष्ट्रिय मातृभाषा दिवसको अवसरमा प्रेस काउन्सिलमा भएको कार्यक्रममा बोल्दै अध्यक्ष बस्नेतले राष्ट्र र राष्ट्रियतासँग जोडिएको मातृभाषाको संरक्षण सबैको दायित्व भएको औँल्याउनुभयो । उहाँले भाषामाथिको प्रहार देशमाथिको प्रहार हुने भएकाले भाषाभाषीको विविधतालाई जोगाउन आवश्यक भएको बताउँदैँ त्यसको संरक्षण अभियानमा काउन्सिलले आफ्नो भूमिका निर्वाह गर्ने विश्वास दिलाउनुभयो । अध्यक्ष बस्नेतले मातृभाषाको महत्व बुझेर नै काउन्सिलले पत्रकार आचारसंहितालाई विभिन्न मातृभाषामा समेत प्रकाशन गरेको स्मरण गराउँदै आगामी दिनमा थप योजनासहित काम गर्ने बताउनुभयो । उहाँले काउन्सिलका तर्फबाट मातृभाषा पत्रकारिताको थप विकास र प्रवद्धन गर्न के कस्ता पहल हुन जरुरी छ भन्नेबारे सरोकारवालासँग सहकार्य गरेर अगाडि बढ्ने बताउनुभयो ।
नेवाः पत्रकार राष्ट्रिय दबूको समन्वयमा भएको मातृभाषा र पत्रकारिता विषयक अन्तरक्रिया कार्यक्रममा बोल्दै अधिकांश वक्ताले कुनै पनि समुदायको मातृभाषा उक्त राष्ट्रकै सम्पत्ति भएको बताए । काउन्सिलका सदस्य एवं विधागत उपसमितिका संयोजक शरद अधिकारीले मातृभाषा पत्रकारिताको विकासका लागि काउन्सिलले विभिन्न प्रयास गर्दै आएको बताउनुभयो । उहाँले आचारसंहिता जस्तै शैली पुस्तिकालाई पनि नेपाली भाषासँगै अन्य मातृभाषामा प्रकाशित गर्ने प्रयास भइरहेको बताउनुभयो ।
नेवाः पत्रकार राष्ट्रिय दबूका सल्लाहकार सुरेशकिरण मानन्धरले कुनै पनि ठाउँको संस्कृति, सभ्यता, संस्कार र इतिहास जोगाउन सर्वप्रथम भाषाको जर्गेना गर्न आवश्यक हुने भन्दै मातृभाषा पत्रकारितालाई जोगाउनु राज्यको महत्वपूर्ण जिम्मेवारी भएको बताउनुभयो । उहाँले मातृभाषा पत्रकारिताको प्रवद्र्धन र विकासकालागि छुट्टै विभाग खडा गर्नुपर्ने बताउनुभयो । काउन्सिलका सदस्य लालबाबु शेखले भाषागत पत्रकारिताको कुरा गरिरहँदा उर्दु, भोजपुरी, मैथिली लगायत भाषाहरुको विकासलाई पनि उत्तिकै ध्याान दिन आवश्यक रहेको बताउनुभयो ।
नेवाः पत्रकार राष्ट्रिय दबूका कार्यक्रम संयोजक तथा सहकोषाध्यक्ष तेजनारायण महर्जनले एक शताब्दीअघि पत्रकारिताको एकदमै अप्ठ्यारो समय राणाकालमा धर्मादित्य धर्माचार्य (जगतमान वैद्य)ले नेपालभाषामा “बुद्ध धम्र्म व नेपालभाषा” सम्पादन एवं प्रकाशन गरेको मातृभाषा पत्रकारिताको इतिहास रहेको भन्दै धर्मादित्य धर्माचार्यको कर्म, योगदानको कदर गर्दै राज्यले प्रथम मातृभाषी पत्रकारको पहिचान गरोस् भन्ने आफ्नो माग रहेको बताउनुभयो ।
नेवाः पत्रकार राष्ट्रिय दबूका महासचिव केके मानन्धरले नेवाः पत्रकार राष्ट्रिय दबूका गतिविधिबारे प्रकाश पार्नुभएको थियो । पत्रकार राष्ट्रिय दबूको नयाँ कार्यसमितिको लुम्बिनीमा सम्पन्न भएको पहिलो पूर्ण बैठकले दबूको प्रत्येक कार्यक्रममा नेपालका प्रथम मातृभाषी पत्रकार धर्मादित्य धर्माचार्य र नेपाल पत्रकार महासंघका संस्थापक अध्यक्ष सत्यनारायण बहादुर श्रेष्ठको तस्बिरमा माल्यार्पण गर्ने निर्णय भएको जनाउनुभयो । देशभर २९ जिल्लाका पत्रकार राष्ट्रिय दबूमा आवद्ध भएका शाखाहरुलाई पनि सोही निर्णयको परिपत्र भइसकेको जानकारी गराउँदै समावेशी पत्रकारिता र मातृभाषाको पत्रकारिताको लागि लागिपर्ने बताउनुभयो । सम्पूर्ण नेपाली जनताको लागि २००७ सालमा बहाल भएको प्रजातन्त्रले अभिव्यक्ति स्वतन्त्रता र सुचनाको हकलाई सुनिश्चित गरेको स्मरण गर्दै सम्पूर्ण नेपाली पत्रकार तथा नेपाली पत्रकारिताको सवालमा २००८ साल कोशेढुङ्गा साबित भएको समेत दाबी गर्नुभएको छ । उहाँले सिद्धिचरण श्रेष्ठको सम्पादनमा प्रकाशित भएको नेपालकै पहिलो दैनिक पत्रिका आवाज, सहाना प्रधानको सम्पादनमा प्रकाशित भएको महिला र आठ सालमै सत्यनारायण बहादुर श्रेष्ठले नेपाल पत्रकर संघ नाउँबाट सम्पूर्ण सञ्चारकर्मीहरुलाई संगठित बनाएको बताउनुभयो । कार्यक्रममा मधेस पत्रकार समाजका अध्यक्ष मोहन सिंह, सार्क जर्नालिस्ट फोरमका अध्यक्ष राजु लामा, नेपाल आदिवासी जनजाति पत्रकार महासङ्घका उपाध्यक्ष अमरध्वज लामा, पत्रकार राष्ट्रिय दबूका निवर्तमान अध्यक्ष सुरजवीर बज्राचार्यले भाषागत पत्रकारिताका महत्वका सम्बन्धमा आफ्नो विचार राख्नुभएको थियो ।
सुनीता महर्जनले सञ्चालन गरेको कार्यक्रममा नेवाः पत्रकार राष्ट्रिय दबूले काउन्सिलका अध्यक्ष बालकृष्ण बस्नेतसमक्ष विभिन्न मागसहितको ध्यानाकर्षण पत्रसमेत प्रदान गरेको थियो । काउन्सिलका मुख्य अधिकृत झबिन्द्र भुसालले कार्यक्रममा सहभागीलाई धन्यवाद ज्ञापन गर्दैसरोकारवालासँग सहकार्य गर्दै काउन्सिलले भाषा संरक्षणमा काम गर्ने प्रतिबद्धता जनाउनुभयो ।
News Courtesy: presscouncilnepal
Photo: Ratna Shrestha
More Photographs:
